Do niedawna zasiedzenie nieruchomości rolnej było obwarowane pewnymi dodatkowymi wymogami, które należało spełnić, aby nabyć jej własność. Nowa regulacja tej kwestii jest zdecydowanie mniej rygorystyczna.
Zmienione przesłanki zasiedzenia nieruchomości rolnej
Od 5 października 2023 r. nieruchomość rolną może zasiedzieć osoba fizyczna, albowiem tego dnia weszły w życie zmiany uchylające dotychczasowe ograniczenia istniejące w tym przedmiocie.
Ograniczenia obowiązujące przed zmianą
Od 30.4.2016 r. obowiązywał art. 172 § 3 ustawy z 23.4.1964 r. – Kodeks cywilny, zgodnie z którym przez zasiedzenie nieruchomość rolną mógł nabyć jedynie rolnik indywidualny w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego, jeżeli ustalona zgodnie ze wskazaną ustawą powierzchnia nabywanej nieruchomości rolnej wraz z nieruchomościami rolnymi stanowiącymi jego własność nie przekroczy 300 ha użytków rolnych.
Wprowadzone ograniczenie znacznie zawężało krąg podmiotów uprawnionych do zasiedzenia nieruchomości rolnej.
Definicja rolnika indywidualnego
Na gruncie art. 6 ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego za rolnika indywidualnego uważa się:
- osobę fizyczną;
- będącą właścicielem, użytkownikiem wieczystym, samoistnym posiadaczem lub dzierżawcą nieruchomości rolnych, których łączna powierzchnia użytków rolnych nie przekracza 300 ha;
- posiadającą kwalifikacje rolnicze
- co najmniej od 5 lat zamieszkałą w gminie, na obszarze której jest położona jedna z nieruchomości rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego
- prowadzącą przez co najmniej 5 lat osobiście to gospodarstwo.
Wskazane przesłanki uznania za rolnika indywidualnego należy spełniać łącznie.
Jakie zmiany nastąpiły od 5 października 2023 r.?
Art. 172 § 3 Kodeksu cywilnego został uchylony, co stanowi znaczne ułatwienie w zasiedzeniu nieruchomości rolnej.
W wyniku zaistniałej zmiany od 5 października również „nierolnicy” mają możliwość nabycia nieruchomości rolnej w drodze zasiedzenia.
Przesłanki zasiedzenia nieruchomości rolnej
Po wprowadzonych zmianach przesłanki zasiedzenia nieruchomości rolnej są takie same jak przy klasycznym zasiedzeniu nieruchomości, któremu został już poświęcony wpis na blogu.
Przesłanki zasiedzenia nieruchomości rolnej:
- nieprzerwane posiadanie nieruchomości jako posiadacz samoistny przez osobę niebędącą właścicielem tej nieruchomości, czyli władanie nią jak właściciel;
- upływ określonego ustawowo okresu (20 lat – w przypadku uzyskania posiadania nieruchomości w dobrej wierze lub 30 lat – w przypadku uzyskania posiadania nieruchomości w złej wierze).
Przepis przejściowy
Do terminu zasiedzenia nieruchomości rolnej posiadanej w dniu wejścia w życie nowych przepisów (5 października 2023 r.) przez posiadacza innego niż rolnik indywidualny zalicza się czas posiadania nieruchomości przed dniem wejścia w życie ustawy.
W ten sposób możliwe jest wliczenie do okresu potrzebnego do zasiedzenia nieruchomości rolnej czasu posiadania, w którym wyłączona była możliwość zasiedzenia takiej nieruchomości z powodu obowiazujących wtedy ograniczeń.
Co to oznacza? Nawet jeśli nie byliśmy rolnikami przed 5.10.2023, więc obowiązujące ograniczenia uniemożliwiały nam zasiedzenie nieruchomości rolnej, do terminu zasiedzenia możemy doliczyć okres posiadania sprzed tejże daty.
Inne zmiany
Przy nabywaniu nieruchomości przez zasiedzenie wprowadzono zmianę znoszącą obowiązek prowadzenia gospodarstwa rolnego i zakazującego sprzedaży lub oddania w posiadanie nieruchomości rolnej innemu podmiotowi w okresie 5 lat od dnia nabycia nieruchomości rolnej.
Kolejną zmianą korzystną dla nabywającego nieruchomość jest wyłączenie prawa nabycia nieruchomości przysługującego Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa wobec nieruchomości rolnych nabywanych przez zasiedzenie.
