W tym wpisie skupimy się na świadectwie pracy, czyli dokumencie istotnym na rynku pracy.

Co to jest świadectwo pracy?

Świadectwo pracy to sformalizowany dokument, w którym pracodawca potwierdza fakt zatrudnienia pracownika przez dany okres.

To świadectwo wiedzy, którego treść musi odpowiadać prawdzie.

Kiedy pracodawca musi wystawić świadectwo pracy?

Kodeks pracy przewiduje dwie sytuacje, w którym pracodawca jest zobowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy:

  • Pracodawca jest obowiązany w dniu ustania stosunku pracy wydać świadectwo (bez wniosku pracownika), jeżeli nie zamierza nawiązać z pracownikiem kolejnego stosunku pracy w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy. Jeżeli z przyczyn obiektywnych wydanie świadectwa pracy pracownikowi albo osobie przez niego upoważnionej w terminie nie jest możliwe, pracodawca w ciągu 7 dni od dnia upływu tego terminu przesyła świadectwo pracy pracownikowi lub tej osobie za pośrednictwem operatora pocztowego albo doręcza je w inny sposób. Świadectwo pracy dotyczy okresu lub okresów zatrudnienia, za które dotychczas nie wydano świadectwa pracy.
  • Pracodawca jest obowiązany do wydania świadectwa pracy pracownikowi, który został ponownie zatrudniony przez niego w ciągu 7 dni od ustania poprzedniego stosunku pracy (na wniosek pracownika).

Wydanie świadectwa pracy nie może zależeć od uprzedniego rozliczenia się z pracownikiem.

Pracodawca nie jest zobowiązany do wydania tego dokumentu przed ostatnim dniem trwania stosunku pracy. 

Wniosek pracownika

Wniosek pracownika musi zawierać uzasadnienia i może być złożony w każdym czasie (przez cały czas trwania ponownego zatrudnienia) w formie papierowej lub elektronicznej.

Pracownik ma prawo wyboru jednej z dwóch możliwości: może wnieść o wydanie świadectwa dotyczącego wszystkich okresów zatrudnienia u danego pracodawcy, za które dotychczas nie wydano świadectwa, albo ograniczyć swoje żądanie tylko do poprzedniego okresu. 

Pracodawca powinien wydać pracownikowi świadectwo w terminie 7 dni od złożenia wniosku.

Pracownicy tymczasowi

Zgodnie z ustawą o pracownikach tymczasowych, obowiązującą od dnia 24.01.2010 r., agencja pracy tymczasowej nie ma obowiązku wydania świadectwa po ustaniu kolejnych stosunków pracy mieszczących się w 12 miesiącach. W dniu upływu tego okresu agencja jest obowiązana do wydania świadectwa bez wniosku pracownika. 

Takie świadectwo obejmuje wszystkie stosunki pracy zakończone w tym okresie. 

Jeżeli upływ 12 miesięcy następuje, gdy trwa stosunek pracy, termin obowiązku wydania świadectwa pracy ulega przesunięciu do zakończenia stosunku pracy. 

Świadectwo powinno zostać wydane z urzędu w dniu upływu jednego z tych terminów, a jeżeli jest to niemożliwe, w terminie 7 kolejnych dni należy świadectwo przesłać albo doręczyć pracownikowi lub osobie pisemnie upoważnionej przez niego do odbioru.

Świadectwo pracy zmarłego pracownika 

W razie śmierci pracownika pracodawca jest obowiązany wydać świadectwo pracy na wniosek członka rodziny, a także innego spadkobiercy.

Jakie informacje podajemy w świadectwie pracy?

W świadectwie pracy należy podać informacje o:

  • okresie i rodzaju wykonywanej pracy;
  • zajmowanych stanowiskach;
  • trybie rozwiązania albo okolicznościach wygaśnięcia stosunku pracy;
  • inne informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych i uprawnień z ubezpieczenia społecznego. 

Ponadto w świadectwie pracy zamieszcza się wzmiankę o zajęciu wynagrodzenia za pracę w myśl przepisów o postępowaniu egzekucyjnym. 

Na żądanie pracownika w świadectwie pracy należy podać także informację o wysokości i składnikach wynagrodzenia oraz o uzyskanych kwalifikacjach.

Co jeżeli świadectwo pracy jest wadliwe?

Mówiąc wadliwe, mamy na myśli np. błędne informacje w treści świadectwa lub podanie informacji fakultatywnych, o które pracownik nie wnioskował. 

Wówczas pracownik może wystąpić do pracodawcy w terminie 14 dni od otrzymania świadectwa z wnioskiem o jego sprostowanie.

Pracodawca powinien w terminie 7 dni od otrzymania wniosku pracownika uwzględnić go, wydając nowe świadectwo pracy, lub zawiadomić w postaci papierowej lub elektronicznej o odmowie sprostowania.

Pracownik może w ciągu 14 dni od zawiadomienia go o odmowie sprostowania wystąpić do sądu pracy z powództwem o sprostowanie świadectwa.

Jeśli pracownik bez swojej winy przekroczy 14-dniowy termin na wystąpienie do sądu, sąd pracy na jego wniosek (złożony w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu) postanowi o przywróceniu uchybionego terminu. We wniosku należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające przywrócenie terminu.

Pracodawca nie wydał świadectwa pracy – co robić?

Jeżeli pracodawca nie wydal pracownikowi świadectwa pracy, pracodawca ma prawo do:

  • wystąpienia z powództwem o zobowiązanie pracodawcy do wydania świadectwa pracy;
  • wystąpienia z wnioskiem o ustalenie uprawnienia do otrzymania świadectwa pracy, jeżeli pracodawca nie istnieje albo z innych przyczyn wytoczenie przeciwko niemu powództwa o zobowiązanie do wydania świadectwa jest niemożliwe.