Badania OZSS dotyczą głównie spraw, w których brakuje porozumienia w kwestii władzy rodzicielskiej wykonywanej przez rodziców wychowujących wspólnie małoletnie dzieci. 

Co to jest OZSS?

OZSS, czyli Opiniodawcze Zespoły Specjalistów Sądowych, które działają w sądach okręgowych. 

Sporządzają na zlecenie sądu lub prokuratora, opinie w sprawach rodzinnych i opiekuńczych oraz w sprawach nieletnich, na podstawie przeprowadzonych badań psychologicznych, pedagogicznych lub lekarskich.

Zajmują się również prowadzeniem mediacji, przeprowadzaniem wywiadów środowiskowych w sprawach nieletnich oraz prowadzą poradnictwo specjalistyczne dla małoletnich, nieletnich i ich rodzin.

Mogą współdziałać z placówkami wykonującymi orzeczenia sądu.

W skład zespołu wchodzą specjaliści w zakresie psychologii, pedagogiki, pediatrii, medycyny rodzinnej, chorób wewnętrznych, psychiatrii oraz psychiatrii dzieci i młodzieży.

W jakich sytuacjach OZSS przeprowadza badanie?

Zgodnie z art. 2901 Kodeksu Postępowania Cywilnego w sprawach rodzinnych i opiekuńczych sąd może zażądać opinii opiniodawczego zespołu sądowych specjalistów. 

Najczęściej takie badanie przeprowadzane jest np. w sprawach o rozwód czy separację, jeśli rodzice nie są zgodni w kwestii opieki i kontaktów z dziećmi.

Pozwala to na ochronę interesu dziecka.

Na sporządzenie opinii czeka się zazwyczaj kilka miesięcy, chyba że dobro dziecka jest zagrożone.

Jak przebiega badanie?

Strony (rodzice, ewentualny opiekun i dzieci), kiedy stawią się na zlecone przez sąd badanie są informowane o jego przebiegu i obowiązujących zasadach. Później podpisują zgodę na udział w badaniu. Obowiązuje zakaz używania telefonów komórkowych.

W pomieszczeniu znajdują się kamery.

Z reguły najpierw przeprowadza się rozmowę z rodzicami, potem wypełniają testy.

Następnie specjalista zaprasza na do pokoju dziecko (pod nieobecność rodziców). W trakcie badania przeprowadza się rozmowę, dziecko wykonuje testy, bawi się. Jego zachowanie podlega obserwacji.

Potem często specjalista przygląda się zabawie dziecka z rodzicami, oceniając ich relacje. 

Jak długo czeka się na sporządzenie opinii OZSS?

Zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 lutego 2016 r. w sprawie ustalenia standardów metodologii opiniowania w opiniodawczych zespołach sądowych specjalistów wskazuje, że termin sporządzenia opinii zakreśla sąd, przy czym opinia powinna być sporządzona nie później niż w terminie 21 dni od dnia zakończenia badania.

Czy opinię OZSS można podważyć?

Od opinii OZSS można się odwołać, wskazując zarzuty.

Istnieje możliwość złożenia wniosku o sporządzenie pisemnej opinii uzupełniającej.

Dodatkowo można wnosić o wezwanie biegłych na rozprawę, aby ich przesłuchać i zadać pytania w zakresie opinii. 

Strony mogą złożyć również wniosek o przeprowadzenie dodatkowej opinii sporządzonej przez inny opiniodawczy zespół specjalistów sądowych umotywowany np. stronniczością specjalistów, którzy przeprowadzali badanie.