Badania OZSS dotyczą głównie spraw, w których brakuje porozumienia w kwestii władzy rodzicielskiej wykonywanej przez rodziców wychowujących wspólnie małoletnie dzieci.
Co to jest OZSS?
OZSS, czyli Opiniodawcze Zespoły Specjalistów Sądowych, które działają w sądach okręgowych.
Sporządzają na zlecenie sądu lub prokuratora, opinie w sprawach rodzinnych i opiekuńczych oraz w sprawach nieletnich, na podstawie przeprowadzonych badań psychologicznych, pedagogicznych lub lekarskich.
Zajmują się również prowadzeniem mediacji, przeprowadzaniem wywiadów środowiskowych w sprawach nieletnich oraz prowadzą poradnictwo specjalistyczne dla małoletnich, nieletnich i ich rodzin.
Mogą współdziałać z placówkami wykonującymi orzeczenia sądu.
W skład zespołu wchodzą specjaliści w zakresie psychologii, pedagogiki, pediatrii, medycyny rodzinnej, chorób wewnętrznych, psychiatrii oraz psychiatrii dzieci i młodzieży.
W jakich sytuacjach OZSS przeprowadza badanie?
Zgodnie z art. 2901 Kodeksu Postępowania Cywilnego w sprawach rodzinnych i opiekuńczych sąd może zażądać opinii opiniodawczego zespołu sądowych specjalistów.
Najczęściej takie badanie przeprowadzane jest np. w sprawach o rozwód czy separację, jeśli rodzice nie są zgodni w kwestii opieki i kontaktów z dziećmi.
Pozwala to na ochronę interesu dziecka.
Na sporządzenie opinii czeka się zazwyczaj kilka miesięcy, chyba że dobro dziecka jest zagrożone.
Jak przebiega badanie?
Strony (rodzice, ewentualny opiekun i dzieci), kiedy stawią się na zlecone przez sąd badanie są informowane o jego przebiegu i obowiązujących zasadach. Później podpisują zgodę na udział w badaniu. Obowiązuje zakaz używania telefonów komórkowych.
W pomieszczeniu znajdują się kamery.
Z reguły najpierw przeprowadza się rozmowę z rodzicami, potem wypełniają testy.
Następnie specjalista zaprasza na do pokoju dziecko (pod nieobecność rodziców). W trakcie badania przeprowadza się rozmowę, dziecko wykonuje testy, bawi się. Jego zachowanie podlega obserwacji.
Potem często specjalista przygląda się zabawie dziecka z rodzicami, oceniając ich relacje.
Jak długo czeka się na sporządzenie opinii OZSS?
Zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 lutego 2016 r. w sprawie ustalenia standardów metodologii opiniowania w opiniodawczych zespołach sądowych specjalistów wskazuje, że termin sporządzenia opinii zakreśla sąd, przy czym opinia powinna być sporządzona nie później niż w terminie 21 dni od dnia zakończenia badania.
Czy opinię OZSS można podważyć?
Od opinii OZSS można się odwołać, wskazując zarzuty.
Istnieje możliwość złożenia wniosku o sporządzenie pisemnej opinii uzupełniającej.
Dodatkowo można wnosić o wezwanie biegłych na rozprawę, aby ich przesłuchać i zadać pytania w zakresie opinii.
Strony mogą złożyć również wniosek o przeprowadzenie dodatkowej opinii sporządzonej przez inny opiniodawczy zespół specjalistów sądowych umotywowany np. stronniczością specjalistów, którzy przeprowadzali badanie.